مقامات ایران سرانجام روز یک‌شنبه با بیان‌ این‌که عربستان سعودی نمی‌تواند ایمنی و جان شهروندان ایرانی را در مراسم سالانه حج تامین کند، اعلام کردند که در سال 2016 (1395) زائران را برای شرکت در مراسم مسلمانان به عربستان نخواهند فرستاد.

تنش‌ها در روابط تهران و ریاض پس از آن که آل‌سعود روابط دیپلماتیک خود در واکنش به تجمع معترضان ایرانی مقابل سفارت عربستان در تهران در اعتراض به اعدام شیخ‌النمر رهبر شیعیان عربستان قطع کرد، تشدید یافت.

مقامات سعودی از ادامه خدمات کنسولی یا تضمین امنیت زائران به ایرانی‌ها سرباز زدند، این در حالی است که بنا بر اعلام سازمان حج و زیارت ایران، مقامات این کشور تلاش زیادی کردند تا مانع از توقف انجام این فریضه از سوی حجاج ایرانی نشوند اما مذاکرات با طرف سعودی به نتیجه نرسیده است.

این سازمان در بیانیه‌ای اعلام کرد: «تلاش‌های از سوی سعودی‌ها نادیده گرفته می‌شود و آنها حاضر نشده‌اند برای ایرانی‌ها روادید صادر کنند و استفاده از پروازهای خطوط ایرانی ایران برای سفر به عربستان را نیز ممنوع کردند.»

به گزارش سی ان ان، در مراسم حج سال گذشته در منطقه منا در نزدیکی شهر مقدس مکه نزدیک به 1000 نفر از زائران در روز 24 سپتامبر (2 مهر) جان خود را از دست دادند که 464 تن از آنها ایرانی بودند. مقامات ایران بر این باورند که شمار قربانیان بسیار بیشتر از این تعداد بوده اما سعودی‌ها تلاش کردند تا مانع از انتشار دقیق آمارها شوند.

اما لغو حضور ایرانی‌ها در مراسم حج که در شهرهای مقدس مکه و مدینه انجام می‌شود به اقتصاد عربستان که هم اکنون نیز تحت فشار قرار دارد، آسیب خواهد زد. سعودی‌ها سالانه چیزی حدود 18 میلیارد دلار از برگزاری حج و گردشگری مذهبی درآمد کسب می‌کنند و ایران به عنوان کشوری که یکی از بیشترین زائران را به عربستان می‌فرستد برای این کشور درآمدی بالغ بر 600 هزار دلاردارد.

این اولین باری نیست که حجاج در عربستان در یک سانحه جان خود را از دست می‌دهند. در سال 1987 نیز بیش از 400 زائر که اغلب ایرانی‌های شیعه بودند در جریان حمله نیروهای امنیتی سعودی به اعتراضات خیابانی ضد غربی در مکه کشته شدند که موجب تشدید اختلافات ایران و عربستان شد.

سالانه یبش از دو میلیون زائر برای شرکت در این مراسم که از اعمال واجب برای مسلمانانی که تمکن مالی لازم را دارند، محسوب می‌شود به شبه جزیره عربستان سفر می‌کنند.